Po zabiegu rekomenduje się wczesne żywienie doustne, a żywienie pozajelitowe tylko w przypadku niedożywienia lub niemożności przyjmowania pokarmu dojelitowo przez 7–10 dni po operacji. Zalecenia dietetyczne powinny być zindywidualizowane i uwzględniać zmiany w stanie chorego. Autorki: Natalia Ksepka, Aneta Jachnis. Wstęp. Zapalenie trzustki najczęściej jest efektem nadużywania alkoholu lub powikłaniem kamicy żółciowej. Objawia się silnym bólem brzucha. Zazwyczaj rokowania w jego przebiegu są dobre, ale u części pacjentów choroba może mieć bardzo ciężki, potencjalnie śmiertelny przebieg. Sprawdź, na czym polega leczenie tego schorzenia. Po przebyciu łagodnej postaci ostrego zapalenia trzustki, początkowo należy stosować dietę lekkostrawną i ograniczyć w niej tłuszcze. Do normalnej diety można przejść po około 3-4 tygodniach. Osoby, które przebyły ciężką postać choroby do normalnego żywienia przechodzą po około 2-6 miesięcy. [1] Skutki uboczne Ozempiku nie są błahe. Ucierpieć może nawet trzustka. Ozempic jest lekiem zawierającym semaglutyd zarejestrowanym do leczenia cukrzycy. Jest też jednak skuteczny w leczeniu otyłości, lekarze zapisują go off-label w terapii tego schorzenia. Jak każdy lek również Ozempic ma swoje działania uboczne. . Istotą ostrego zapalenia trzustki jest przedwczesna aktywacja proenzymów trzustkowych, które uszkadzają trzustkę i sąsiadujące narządy. Silna reakcja zapalna może prowadzić do poważnych powikłań i niewydolności wielonarządowej. Objawem zapalenia trzustki jest przede wszystkim silny, ciągły ból, który może promieniować do kręgosłupa, a za znakomitą większość zachorowań odpowiada kamica żółciowa oraz nadużywanie alkoholu. Alkoholizm jest także najczęstszą przyczyną przewlekłego zapalenia trzustki. Objawy zapalenia trzustki Ostrym zapaleniem trzustki nazywamy ostry stan zapalny trzustki związany z niekontrolowaną aktywacją proenzymów trzustkowych, co prowadzi do uszkodzenia trzustki, sąsiadujących tkanek, a nawet narządów odległych. Objawy zapalenia trzustki to przede wszystkim nagły, silny, przeszywający, narastający i opasujący ból zlokalizowany w nadbrzuszu (nierzadko promieniujący do pleców), nudności, wymioty i wzdęcie brzucha. Często występuje gorączka i przyspieszenie pracy serca, czasami pojawia się żółtaczka, a w ciężkiej postaci może dojść do zaburzeń świadomości, obniżenia ciśnienia, spadku wydalania moczu czy duszności. Rzadkim objawem są zmiany skórne takie jak zaczerwienienie twarzy, krwawe podbiegnięcia wokół pępka oraz w okolicy lędźwiowej. Przewlekłe zapalenie trzustki związane jest z nawrotowymi epizodami stanów zapalnych, co prowadzi do postępującego włóknienia narządu i jego niewydolności. Przebieg choroby może być różny, ale z reguły obserwuje się nawracające dolegliwości bólowe nadbrzusza, nasilające się po posiłkach (szczególnie tłustych), nudności, wzdęcia i uczucie pełności w brzuchu. Okresowo może pojawić się żółtaczka, a unikanie jedzenia z powodu bólu, prowadzi do niedożywienia. Po upływie jakiegoś czasu (zwykle wielu lat), można zaobserwować objawy zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki (np. biegunki tłuszczowe, cukrzycę). Zapalenie trzustki – przyczyny Za zdecydowaną większość ostrych zapaleń trzustki odpowiadają choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych oraz nadużywanie alkoholu. Rzadziej przyczyna jest jatrogenna (czyli będąca niekorzystnym skutkiem leczenia, może się tak zdarzyć po endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej – ECPW) lub idiopatyczna (niewiadomego pochodzenia). Podłożem ostrego zapalenia trzustki mogą być także: hipertriglicerydemia, stosowanie niektórych leków, wady wrodzone, urazy brzucha, infekcje wirusowe, nadczynność przytarczyc i inne. Na przyczyny przewlekłego zapalenia trzustki składają się: alkoholizm, palenie tytoniu, hiperkalcemia, hipertriglicerydemia, stosowanie niektórych leków, mutacje genetyczne, wady wrodzone, podłoże autoimmunologiczne, uszkodzenia i niedrożności przewodu trzustkowego i inne. U około 1/3 chorych nie udaje się znaleźć czynnika etiologicznego. Zapalenie trzustki – badania Jeśli zaobserwujesz u siebie objawy zapalenia trzustki, koniecznie skontaktuj się ze swoim lekarzem. Na podstawie obrazu klinicznego i badania fizykalnego, lekarz podejmie decyzję odnośnie dalszego postępowania. Badania laboratoryjne wykorzystywane w diagnostyce ostrego zapalenia trzustki to ocena aktywności enzymów trzustkowych: amylazy w surowicy i w moczu oraz lipazy w surowicy krwi. Ponad 3-krotne przekroczenie górnej granicy normy przemawia za rozpoznaniem choroby. Inne badania przydatne w szacowaniu ciężkości schorzenia obejmują morfologię krwi, CRP, prokalcytoninę, mocznik, parametry wątrobowe, LDH i inne. Aby ocenić zmiany zapalne i martwicze w trzustce oraz stan sąsiadujących narządów, wykonuje się badania obrazowe: USG, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, RTG klatki piersiowej lub brzucha czy ECPW, będące równocześnie zabiegiem leczniczym. W rozpoznaniu przewlekłego zapalenia trzustki kluczowy jest wywiad, obecność objawów i charakterystycznych zmian w badaniach obrazowych. Badania laboratoryjne mają mniejsze znaczenie, bowiem aktywność amylazy i lipazy może być w granicach normy. Pamiętaj, że przewlekłe zapalenie trzustki predysponuje do rozwoju cukrzycy i osteoporozy, wskazane może być więc oznaczenie witaminy D w surowicy i regularne badanie glikemii, które możesz wykonać w DIAGNOSTYCE. Jak leczyć zapalenie trzustki? Podstawowym postępowaniem w przypadku ostrego zapalenia trzustki jest intensywne dożylne nawadnianie, zwalczanie dolegliwości bólowych oraz zaprzestanie jedzenia do czasu ustąpienia nudności i wymiotów. W zależności od ciężkości choroby, konieczne może okazać się żywienie dojelitowe lub pozajelitowe oraz antybiotykoterapia. W niektórych przypadkach (np. niedrożność dróg żółciowych, wystąpienie powikłań) stosuje się leczenie endoskopowe lub operacyjne. Ciężki przebieg choroby wymaga intensywnego nadzoru i związany jest z ryzykiem poważnych powikłań. Leczenie przewlekłego zapalenia trzustki opiera się na postępowaniu takim jak w ostrym zapaleniu (w przypadku zaostrzeń), leczeniu przeciwbólowym, leczeniu zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej niewydolności narządu oraz bezwzględnym zakazie picia alkoholu i rezygnacji z palenia papierosów. Istotne jest przestrzeganie zdrowej diety, dostosowanej do stanu chorego oraz uzupełnianie niedoboru witamin. U wybranych pacjentów stosuje się leczenie endoskopowe lub operacyjne. Ostre zapalenie trzustki nie powinno być lekceważone. Ciężka postać tej choroby wiąże się z ryzykiem poważnych powikłań, niewydolności wielonarządowej, a nawet śmierci. Przewlekłe zapalenie trzustki prowadzi do trwałej niewydolności narządu i zwiększa ryzyko raka trzustki. Jeśli podejrzewasz u siebie objawy zapalenia trzustki, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Bibliografia: Interna Szczeklika – P. Gajewski, A. SzczeklikChirurgia – W. NoszczykChirurgia – O. J. Garden, A. W. Bradbury, J. L. R. Forsythe, R. W. Parks Diagnoza lekarska i dietetyczna 3 marca 2021 NR 1 (Luty 2021) Ostre zapalenie trzustki (OZT) jest procesem zapalnym tego narządu związanym z przedwczesną wewnątrzustkową aktywacją proenzymów trzustkowych. W zależności od nasilenia i zakresu procesu zapalnego w trzustce, przebiega ono z większym lub mniejszym uszkodzeniem sąsiadujących tkanek lub odległych narządów. Najczęstszymi przyczynami OZT są kamica żółciowa (ok. 40%) i nadużycie alkoholu (również ok. 40% przypadków). Z powodu zróżnicowania przebiegu klinicznego diagnostyka oraz terapia i leczenie powinny być dobrane indywidualnie dla każdego pacjenta, fazy i postaci OZT, przyczyny, przebiegu klinicznego i występujących powikłań. Leczenie łagodnej postaci OZT jest stosunkowo proste i polega na intensywnej resuscytacji płynowej, uzupełnianiu elektrolitów i podawaniu leków przeciwbólowych. Poważnym problemem jest natomiast leczenie umiarkowanej i ciężkiej postaci OZT, które wymagają intensywnej opieki medycznej i leczenia żywieniowego. Ostre zapalenie trzustki (OZT) jest procesem zapalnym tego narządu związanym z przedwczesną wewnątrztrzustkową aktywacją proenzymów trzustkowych. W zależności od nasilenia i zakresu procesu zapalnego w trzustce przebiega ono z większym lub mniejszym uszkodzeniem sąsiadujących tkanek lub innych odległych narządów. W różnych częściach świata zapadalność na ostre zapalenie trzustki waha się w zakresie od 10 do 80 przypadków na 100 000 mieszkańców na rok i u mężczyzn jest o 10–30% większa niż u kobiet. W ostatnich latach na całym świecie obserwuje się wzrost zachorowań na OZT, a kamica żółciowa staje się jego dominującą przyczyną. Uważa się, że częstsze zachorowania spowodowane są częstszym występowaniem kamicy żółciowej jako jednego z następstw epidemii otyłości. Alkohol jest drugą, co do częstości, przyczyną występowania OZT. Ponadto coraz większa wiedza lekarzy oraz rozpowszechnienie badań laboratoryjnych sprawiają, że w niejasnych przypadkach klinicznych częściej oznacza się aktywność enzymów trzustkowych we krwi i moczu, co pozwala na zdiagnozowanie OZT [1, 2]. Wyniki dotychczas opublikowanych badań epidemiologicznych wskazują, iż Polska należy do krajów o jednym z najwyższych współczynników zachorowalności na OZT 72,1/100 000 mieszkańców. Stwierdza się również wzrost częstości występowania OZT o ciężkim przebiegu. Chociaż u większości pacjentów choroba ma przebieg łagodny (śmiertelność nie przekracza 1%), to w przypadku ciężkiej postaci śmiertelność kształtuje się na poziomie 30–60% [3, 4]. Obraz kliniczny OZT Choroba zwykle (95–100% przypadków) rozpoczyna się nagłym atakiem bólu w nadbrzuszu lub w górnym lewym kwadrancie brzucha. U większości chorych ból jest umiarkowany lub silny, ale może też być łagodny. Ma charakter ciągły, tępy, nie kolkowy i często promieniuje do kręgosłupa. U 80% chorych bólowi towarzyszą nudności i skąpe wymioty, nieprzynoszące ulgi. Częstym objawem w ciężkiej postaci OZT jest gorączka. Może ona być wynikiem ostrego zapalenia dróg żółciowych, zespołu ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS) lub bakteriemii, która może wystąpić u 50% pacjentów. W trzecim czy czwartym tygodniu pojawia się najczęściej u chorych z komplikacjami, np. martwiczym zapaleniem trzustki i jest zwykle wynikiem zakażenia tkanek martwiczych lub sepsy. Ważne jest ustalenie przyczyny gorączki, ponieważ jest to istotne w dalszym postępowaniu diagnostycznym i leczniczym. Stan świadomości chorych z ciężką postacią OZT jest czasem zaburzony, czego przyczyną może być rozwijający się wstrząs, hipoksemia i endotoksemia. W badaniu przedmiotowym jamy brzusznej stwierdza się:POLECAMY bolesność w nadbrzuszu, osłabienie lub brak szmerów perystaltycznych (niedrożność porażenna jelit), wzmożone napięcie powłok brzusznych i wzdęcie, czasami także poprzecznie położony opór w nadbrzuszu (spowodowany okołotrzustkowymi naciekami zapalnymi i martwicą); ponadto: często występuje tachykardia (100–140 skurczów serca/min), początkowo wzrasta ciśnienie tętnicze krwi, w ciężkiej postaci (ok. 10% przypadków) rozwija się wstrząs, w ok. 40% przypadków stwierdza się trzeszczenia u podstawy płuc (wysięk opłucnowy), jeżeli choroba ma etiologię żółciową, obserwuje się zażółcenie twardówek, rzadziej powłok skórnych. Diagnostyka/kryteria rozpoznania Diagnoza ustalana jest na podstawie wywiadu, wyników badania przedmiotowego oraz badań laboratoryjnych. Ostre zapalenie trzustki rozpoznaje się, jeśli spełnione są dwa z trzech kryteriów: typowy obraz kliniczny odpowiadający OZT (ból w nadbrzuszu o ostrym początku, często promieniujący do pleców), aktywność enzymów trzustkowych (amylazy lub lipazy) w surowicy trzykrotnie przekraczająca wartości prawidłowe, wyniki badań obrazowych – zmiany patologiczne charakterystyczne dla OZT w badaniu USG jamy brzusznej lub tomografii komputerowej (TK) jamy brzusznej z podaniem środka kontrastującego, lub ewentualnie w rezonansie magnetycznym (MR). Spośród badań laboratoryjnych na pierwszym miejscu należy wymienić ocenę aktywności amylazy w surowicy i moczu oraz lipazy w surowicy. Podwyższone stężenie bilirubiny oraz wzrost aktywności enzymów związanych z funkcją wątroby (fosfataza zasadowa, aminotransferazy) może wskazywać na kamicę żółciową jako przyczynę choroby. W ocenie przyczyn ataku OZT może być również pomocna ocena stężenia wapnia i lipidów we krwi. Każdy pacjent powinien mieć monitorowane stężenie elektrolitów, mocznika i kreatyniny (świadczą o funkcji nerek) oraz glukozy. Stwierdzenie wartości hematokrytu > 47% w czasie przyjęcia chorego do szpitala, świadczy o znacznym zagęszczeniu krwi, spowodowanym wysiękiem składników osocza do jam ciała. Leukocytoza jest następstwem toczącego się procesu zapalnego lub współistniejącego zakażenia. Stwierdzone w 1.–3. dobie choroby stężenie białka C-reaktywnego (CRP) > 150 mg/dl wskazuje na ciężką postać OZT. Spośród badań obrazowych największe znaczenie praktyczne mają: RTG jamy brzusznej (może uwidocznić cechy porażenia perystaltyki, objawy kamicy żółciowej, objawy perforacji) i RTG klatki piersiowej (poszukuje objawów powikłań płucnych); USG jamy brzusznej – badanie z wyboru już przy przyjęciu do szpitala u wszystkich pacjentów z podejrzeniem OZT; badanie to identyfikuje objawy chorób predysponujących do rozwoju OZT, np. kamicy pęcherzyka żółciowego lub po... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! Sprawdź na pewno wszystko będzie dobrze. Pewnie dostał coś przeciwzapalnego, przeciwbólowego, zrobią mu badania, spróbują rozgonić to lekami. Dopiero jak to się nie uda to będą go operować Cytuj Okropne jest to, że nie można ani żyć z kobietami, ani bez nich. George Gordon Byron Ostre zapalenie trzustki (OZT)Wyróżnić można dwie podstawowe postaci zapalenia trzustki: ostrą i przewlekłą. Ostre zapalenie trzustki (OZT) wiąże się z poważnymi zaburzeniami w produkcji enzymów wewnątrz tego organu. Trzustka zaczyna trawić się sama, doprowadzając do nieodwracalnych zniszczeń i ostrego stanu zapalnego, niejednokrotnie również ostrego zapalenia trzustkiPodstawowym objawem choroby jest silny, uporczywy ból w nadbrzuszu, promieniujący do kręgosłupa. Mogą mu towarzyszyć bardzo silne nudności, wymioty (tzw. łyżkowate, czyli niewspółmiernie skąpe w stosunku do nudności), gorączka, wzdęcia, a w niektórych przypadkach także żółtaczka (zabarwienie skóry – dotyczy około 30% chorych). Objawy choroby zaczynają się łagodnie, ale rozwijają w błyskawicznym tempie. Zaledwie po kilku lub kilkudziesięciu godzinach chory trafia do wykryć ostre zapalenie trzustkiW celu potwierdzenia ostrego zapalenia trzustki wykonuje się badanie krwi i moczu, ewentualnie USG, jeśli są warunki do właściwej oceny (u osób po posiłku lub chorych przez zbyt dużą ilość gazów trzustka może nie być widoczna). W celu określenia stopnia ostrości OZT wykonuje się również tomografię zapalenie trzustki przebiega pod dwoma postaciami – łagodnej (w przypadku około 60-70% chorych) oraz ciężkiej (30-40% chorych). Choroba może poważnie zagrozić życiu. W ciężkiej postaci może dojść do niewydolności narządowej (płuc, nerek), krwawienia z przewodu pokarmowego oraz do sepsy. Śmiertelność w przypadku niezakażonej martwicy trzustki szacowana jest na 10%, przy wystąpieniu powikłań narządowych – 20%, zaś w przypadku wystąpienia sepsy – 50-80%. Przewidywanie przebiegu ostrej postaci zapalenia trzustki w jej wczesnych fazach jest bardzo trudne. Chory musi pozostawać pod ścisłym nadzorem klinicznym. W przypadku łagodnego przebiegu choroby pobyt w szpitalu najczęściej nie przekracza siedmiu dni, ale jeśli jest on umiarkowany lub ciężki – leczenie może być dłuższe. Chory, u którego wystąpiła przewlekła postać zapalenia trzustki, powinien pozostawać pod opieką gastroenterologa, chirurga oraz także:Na czym polega badanie amylazy, które robi się w podejrzeniu zapalenia trzustkiBadanie stężenia lipazy w diagnozie chorób trzustkiPrzy stanie zapalnym trzustki można zaobserowować podwyższone stężenie antygenu CA 19-9 oraz kaprotektyny w grozi ostre zapalenie trzustki?Ostre zapalenie trzustki jest chorobą wieloczynnikową – ryzyko jej wystąpienia zależy od czynników środowiskowych, genetycznych i metabolicznych, z których każdy może predysponować do rozwoju choroby. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się: kamicę żółciową, nadużywanie alkoholu (około 30%) oraz hipertrójglicerydemię (zawyżony poziom trójglicerydów we krwi).W około 15-20% przypadków OZT ma charakter idiopatyczny – niemożliwe jest stwierdzenie przyczyn jego wystąpienia. Do czynników wpływających zarówno na ryzyko wystąpienia choroby, jak i intensywność jej przebiegu należą także otyłość i palenie papierosów. Wystąpienie OZT może być również związane z urazami jamy brzusznej oraz zakażeniami pasożytniczymi dróg żółciowych i trzustkowych. U części pacjentów dochodzi do ostrego nawracającego zapalenia trzustki (ONZT). Przebyte incydenty OZT (OZNT) wymagają nadzoru lekarskiego, regularnego przyjmowania leków oraz wyeliminowania wszystkich możliwych czynników ryzyka kolejnego zapalenie trzustki (PZT)Zapalenie trzustki może przybrać też charakter przewlekły – mowa wtedy o przewlekłym zapaleniu trzustki (PZT). W tym przypadku uszkodzenie organu jest stopniowe i z czasem prowadzi do ograniczenia produkcji enzymów i przewlekłego zapalenia trzustkiPrzewlekłe zapalenie trzustki niejednokrotnie pozostaje niewykryte przez długie lata. Jego objawy: biegunki, bóle brzucha, najczęściej są relatywnie łagodne i mogą być mylone z typowymi problemami, na przykład zatruciami czy niewłaściwą dietą. Z czasem mogą się nasilić, następuje to jednak dopiero wtedy, gdy dochodzi już do znacznego uszkodzenia trzustki. PZT jest chorobą znacznie trudniejszą do wykrycia niż OZT. W celu rozpoznania wykonuje się badanie krwi i moczu oraz USG jamy brzusznej lub CT jamy brzusznej z kontrastem. Chorobę można podejrzewać u osób z nawracającymi bólami brzucha, często promieniującymi do kręgosłupa, najczęściej występującymi po posiłkach, a zwłaszcza u osób nadużywających alkoholu. PZT może być też następstwem OZT. Leczenie PZT jest leczeniem objawowym. Polega na redukowaniu bólu brzucha, uzupełnianiu niedoboru enzymów trzustkowych, leczeniu zaburzeń metabolizmu glukozy. Pacjent zostaje również poddany specjalnej diecie, która zapobiega wyniszczeniu organizmu poprzez uniknąć zapalenia trzustkiAby uniknąć chorób trzustki, bezwzględnie należy zaniechać lub ograniczyć stosowanie używek: alkoholu i papierosów, odpowiednio dostosować dietę (spożywać pokarmy lekkostrawne, niezbyt tłuste – głównie chude mięso i sery, mleko o niskiej zawartości tłuszczu, ograniczyć spożycie kawy i herbaty oraz białego pieczywa). Osoby otyłe powinny zadbać o zrzucenie paru kilogramów w celu osiągnięcia właściwego BMI. W przypadku stwierdzonej kamicy żółciowej, gdy pacjent odczuwa z tego powodu dolegliwości – należy również rozważyć usunięcie pęcherzyka żółciowego. Trzeba być także wyczulonym na przyjmowanie niektórych leków (środki moczopędne, przeciwpadaczkowe czy choćby sterydy) – mogą one zwiększać ryzyko wystąpienia choroby. Warto też pamiętać, że nie w każdym przypadku profilaktyka przyniesie oczekiwane rezultaty – walczenie z typowymi przyczynami choroby nie ochroni nas przed zapaleniem trzustki na gruncie nawracające zapalenie trzustkiU części pacjentów dochodzi do ostrego nawracającego zapalenia trzustki (ONZT).Badania wykazały, że w 37% przypadków przyczyną było zaburzenie odpływu żółci, natomiast w 32,4% nie ustalono przyczyny nawrotów. Inne badania wykazały, że u 25% pacjentów z ONZT dochodzi do przewlekłego zapalenia trzustki.

ostre zapalenie trzustki forum